Kalp ve Damar Cerrahisi (KVC) nedir?
Kalp ve Damar Cerrahisi (KVC), kalp, damar ve dolaşım sistemi ile ilgili hastalıkların cerrahi yöntemlerle tanı ve tedavisini gerçekleştiren tıbbi uzmanlık alanıdır. Kalp kapak hastalıkları, koroner arter hastalıkları, aort anevrizmaları ve periferik damar hastalıkları gibi birçok ciddi sağlık sorunu, bu alanda uzmanlaşmış cerrahlar tarafından tedavi edilir. KVC, teknolojik gelişmelerle birlikte minimal invaziv teknikler, robotik cerrahi ve endovasküler yöntemler gibi modern yaklaşımları da içermektedir.
Bu bölümde görev alan kalp ve damar cerrahları; anatomik yapıların hassasiyeti, yaşamı tehdit eden tabloların aciliyeti ve uzun süreli iyileşme süreçleri nedeniyle yüksek uzmanlık ve deneyim gerektiren operasyonları başarıyla gerçekleştirir. KVC, yalnızca cerrahi müdahaleyi değil, hastaların yaşam kalitesini artıracak şekilde multidisipliner tedavi süreçlerini de kapsar.
Kalp ve Damar Cerrahisi (KVC) hangi hastalıklara bakar?
Kalp ve Damar Cerrahisi (KVC) bölümü, kalp ve damar sistemiyle ilgili doğuştan ya da sonradan gelişen pek çok ciddi hastalığın cerrahi tedavisini üstlenir. Bu hastalıkların birçoğu, zamanında müdahale edilmediğinde yaşamı tehdit edebilecek niteliktedir. KVC uzmanları, hem yetişkin hem de pediatrik hastalarda yüksek riskli operasyonları başarıyla gerçekleştirir.
KVC bölümünün ilgilendiği başlıca hastalıklar şunlardır:
Koroner Arter Hastalığı (Koroner Kalp Hastalığı): Kalp kasına oksijen taşıyan damarların daralması veya tıkanması sonucu ortaya çıkan, göğüs ağrısı (angina) ve kalp krizine neden olabilen durum. Cerrahi tedavi yöntemi genellikle koroner arter bypass greftleme (CABG) ameliyatıdır.
Kapak Hastalıkları: Mitral, aort, triküspit ve pulmoner kapaklarda darlık (stenoz) veya yetersizlik (regürjitasyon) oluşabilir. Bu durumlar kalp yetersizliğine yol açabilir ve cerrahi olarak kapak onarımı veya kapak değişimi yapılması gerekebilir.
Aort Anevrizması ve Aort Diseksiyonu: Aort duvarının genişlemesi veya yırtılması acil müdahale gerektiren hayatı tehdit eden durumlardır. Açık cerrahi veya endovasküler yöntemlerle tedavi edilir.
Periferik Arter Hastalıkları (PAH): Kol, bacak ve diğer organlara kan taşıyan arterlerde daralma veya tıkanma ile oluşur. Yürüyüş bozuklukları, ağrı ve uzuv kaybına neden olabilir.
Karotis Arter Hastalığı: Beyne giden damarlarda daralma ile inme (felç) riskini artıran bir durumdur. Endarterektomi veya stentleme ile tedavi edilir.
Konjenital Kalp Hastalıkları: Doğuştan gelen kalp delikleri (ASD, VSD), kapak anomalileri, büyük damarların yanlış yerleşimi gibi durumlar, çocuklarda ve erişkinlerde cerrahi müdahale gerektirebilir.
Venöz Hastalıklar: Derin ven trombozu (DVT), varis, toplardamar yetmezliği gibi problemler cerrahi veya girişimsel yöntemlerle tedavi edilebilir.
Kalp Yetmezliği ve Kardiyomiyopatiler: Kalbin pompalama gücünün azalmasıyla gelişen bu durumlarda cerrahi tedavi olarak kalp nakli veya yapay kalp destek sistemleri (LVAD, BiVAD) gündeme gelir.
Kalp Tümörleri: Kalpte iyi huylu (miksoma gibi) veya kötü huylu kitlelerin cerrahi olarak çıkarılması.
Enfektif Endokardit: Kalp kapaklarında enfeksiyon gelişmesi durumunda, enfekte dokuların çıkarılarak onarılması veya kapak değişimi gerekebilir.
Pulmoner Emboli (Akciğer Damarı Tıkanıklığı): Ciddi vakalarda, embolinin cerrahi olarak çıkarılması (embolektomi) hayat kurtarıcı olabilir.
Travmatik Kalp ve Damar Yaralanmaları: Kazalar ya da kesici-delici alet yaralanmaları sonucu oluşan kalp veya damar hasarları acil cerrahi müdahale gerektirir.
Ayrıca ileri evre kalp yetmezliği olan hastalarda:
Kalp Nakli: Başka hiçbir tedaviye yanıt vermeyen, yaşamı tehdit eden kalp yetersizliği hastalarında, uygun donör bulunduğunda kalp nakli uygulanır.
Yapay Kalp Destek Sistemleri (LVAD/BiVAD): Kalbin kan pompalama işlevini desteklemek için kullanılan mekanik cihazlardır. Nakil bekleyen hastalarda “köprü tedavi” olarak ya da bazı hastalarda kalıcı çözüm amacıyla kullanılır.
Kalp ve Damar Cerrahisi, bu hastalıkların tedavisinde modern teknolojiyi, multidisipliner iş birliğini ve hasta merkezli yaklaşımı bir araya getirerek hastalarına yüksek yaşam kalitesi sunmayı hedefler.
Kalp ve Damar Cerrahisi (KVC) hangi tanı ve teşhis yöntemlerini kullanır?
Kalp ve Damar Cerrahisi (KVC) bölümünde doğru tanı, etkili ve zamanında müdahale için kritik bir adımdır. Kalp ve damar hastalıklarının çoğu sinsi ilerleyebildiğinden, kapsamlı değerlendirme ve ileri teknoloji ürünü tanı araçları büyük önem taşır. KVC uzmanları, hem klasik hem de yüksek çözünürlüklü görüntüleme yöntemleriyle hastalığın boyutunu ve ciddiyetini belirleyerek, uygun tedavi sürecini planlar.
KVC bölümünün kullandığı başlıca tanı ve teşhis yöntemleri:
Fizik Muayene: Kalp sesi, nabız değerlendirmesi, cilt rengi ve ödem gibi bulgular ilk ipuçlarını verir.
Elektrokardiyografi (EKG): Kalbin elektriksel aktivitesini ölçerek ritim bozuklukları ve iskemi gibi durumları tespit eder.
Ekokardiyografi (EKO): Ultrason ile kalp kapakları, odacıkları ve pompalama gücü değerlendirilir. Transtorasik (TTE) ve transözofageal (TEE) türleri kullanılır.
Röntgen (Göğüs Grafisi): Kalp büyüklüğü, akciğerlerde sıvı birikimi ve büyük damarların durumu görüntülenir.
BT Anjiyografi: Damarların yapısı, darlıklar, anevrizmalar ve diseksiyonlar detaylı şekilde görüntülenir.
Koroner Anjiyografi (Klasik Anjiyo): Kalp damarlarının içine özel boya verilerek röntgen altında görüntülenmesiyle tıkanıklıklar net biçimde görülür.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR/CMR): Özellikle kalp kası hastalıkları ve doğumsal kalp hastalıklarının tanısında kullanılır.
Stres Testi (Efor Testi): Egzersiz sırasında kalbin performansı ve olası damar tıkanıklıkları değerlendirilir.
Nükleer Kardiyoloji (Miyokard Perfüzyon Sintigrafisi): Kalp kasının kanlanma düzeyi ve canlılığı hakkında bilgi verir.
Doppler Ultrasonografi: Bacak damarları, karotis arterler ve diğer periferik damar hastalıklarını değerlendirmek için kullanılır.
Laboratuvar Testleri: Kalp enzimleri (troponin, CK-MB), pıhtılaşma faktörleri, kolesterol ve kan şekeri düzeyleri gibi biyokimyasal parametrelerle risk faktörleri analiz edilir.
Bu ileri tanı yöntemleri sayesinde, hastalığın tipi ve evresi net biçimde belirlenir ve hasta için en uygun cerrahi veya girişimsel tedavi planlanabilir. Erken teşhis, kalp ve damar hastalıklarında hayat kurtarıcıdır.
Kalp ve Damar Cerrahisi (KVC) hangi tedavi yöntemlerini kullanır?
Kalp ve Damar Cerrahisi, yaşamı tehdit eden kalp ve damar hastalıklarının tedavisinde açık cerrahi, minimal invaziv ve endovasküler teknikler gibi çok yönlü yaklaşımları bir araya getirir. Hastalığın türüne, ciddiyetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre bireyselleştirilmiş tedavi planları oluşturulur. Amaç, yalnızca hastalığı cerrahi olarak ortadan kaldırmak değil, aynı zamanda hastanın yaşam kalitesini artırmak, uzun vadeli sonuçları iyileştirmek ve komplikasyon riskini en aza indirmektir.
Koroner Arter Bypass Greftleme (CABG): Kalp kasına oksijen taşıyan koroner damarların tıkanması durumunda, vücudun başka bölgelerinden alınan damarlarla yeni bir yol (bypass) oluşturularak kan akışı yeniden sağlanır. Bu işlem, özellikle çok damar hastalığı olan ya da stent uygulanamayan hastalar için etkili bir tedavi seçeneğidir.
Kapak Cerrahileri (Tamir veya Değişim): Mitral, aort, triküspit ve pulmoner kapaklarda oluşan darlık ya da yetersizlik gibi işlev bozuklukları, kapakların onarımı ya da biyolojik veya mekanik kapaklarla değiştirilmesiyle tedavi edilir. Uygun hastalarda kapak onarımı tercih edilerek kalp dokusunun korunması hedeflenir.
Aort Cerrahileri: Aort anevrizmaları (damar balonlaşması) ve aort diseksiyonları (damar duvarının yırtılması) gibi hayati risk taşıyan durumlar, hastalıklı segmentin yapay greftlerle değiştirilmesi yoluyla tedavi edilir. Açık cerrahinin yanı sıra, uygun hastalarda EVAR (endovasküler abdominal aort onarımı) veya TEVAR (torasik endovasküler aort onarımı) gibi kapalı yöntemler de başarıyla uygulanır.
Kalp Nakli: Medikal ve cerrahi tedavilere yanıt vermeyen, son evre kalp yetmezliği hastalarında, yaşam süresini ve kalitesini artırmak amacıyla uygun donörden alınan sağlıklı bir kalbin cerrahi olarak nakledilmesi işlemidir. Kalp nakli sonrası takip ve bakım, tedavi sürecinin başarısı açısından büyük önem taşır.
Yapay Kalp Destek Sistemleri (LVAD, BiVAD): Kalbin kan pompalama gücünü destekleyen sol (LVAD) veya her iki (BiVAD) karıncığa yerleştirilen mekanik cihazlar; kalp nakline kadar köprü tedavi veya kalıcı yaşam desteği amacıyla kullanılır. Bu cihazlar, ileri kalp yetmezliği olan hastaların yaşam süresini uzatmada büyük rol oynar.
Karotis Endarterektomi: Boyun damarlarında (karotis arter) biriken aterosklerotik plakların cerrahi olarak çıkarılmasıyla, inme (felç) riski azaltılır. Bu işlem, beyin damar sağlığını korumak için kritik öneme sahiptir.
Periferik Damar Cerrahisi: Kol, bacak ve diğer organlara kan taşıyan periferik arterlerde oluşan daralma veya tıkanıklıklar, bypass cerrahisi veya stentleme gibi yöntemlerle tedavi edilir. Yürüyüş kısıtlılığı, ayakta yara veya gangren gibi durumların önüne geçilir.
Varis Cerrahisi ve Lazer Tedavileri: Toplardamar yetmezliğine bağlı olarak gelişen varisler, cerrahi yöntemlerle çıkarılabilir veya lazer, radyofrekans gibi modern yöntemlerle kapatılabilir. Bu işlemler, hem estetik hem de dolaşım fonksiyonlarının korunması açısından önemlidir.
Minimal İnvaziv Kalp Cerrahisi: Geleneksel açık cerrahiye alternatif olarak, küçük kesilerle yapılan kalp operasyonlarıdır. Daha az ağrı, daha kısa hastanede kalış süresi ve hızlı iyileşme gibi avantajlar sunar. Özellikle kapak cerrahisi ve bazı bypass işlemlerinde tercih edilmektedir.
Endovasküler Girişimler: Kasık ya da kol damarlarından girilerek uygulanan bu kapalı yöntemlerde, damar içine stent veya greft yerleştirilerek darlık veya anevrizma tedavisi yapılır. Cerrahi riski yüksek hastalar için ideal bir seçenektir.
Yüksek Riskli Hasta Yönetimi: Diyabet, böbrek yetmezliği, KOAH, ileri yaş gibi eşlik eden hastalıklara sahip bireylerde, kişiselleştirilmiş cerrahi planlama ve yoğun perioperatif takip uygulanır. Bu sayede komplikasyon riski en aza indirilerek hasta güvenliği artırılır.
Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu (TAVI): Açık cerrahiye uygun olmayan aort darlığı hastalarında, kasıktan girilerek aort kapağının stent benzeri bir yapı ile değiştirilmesini sağlayan minimal invaziv tedavi seçeneğidir.
Hemodiyaliz Erişimi Oluşturulması: Kronik böbrek hastalarının diyaliz tedavilerine uygun hale getirilmesi için arteriyovenöz fistül veya greft gibi kalıcı damar yollarının cerrahi olarak oluşturulmasıdır.
ECMO Uygulamaları: Kalp veya akciğer işlevlerinin geçici olarak desteklenmesini sağlayan bir dolaşım dışı yaşam destek sistemidir. Özellikle kalp cerrahisi sonrası veya ileri solunum yetmezliğinde kullanılır.
Kalp ve Damar Cerrahisi (KVC)’nin yaptığı cerrahi operasyonlar hangileridir?
Kalp ve Damar Cerrahisi bölümü, kalp ve damar sistemine ait birçok hayati hastalığın tanı, tedavi ve cerrahi yönetiminde etkin rol üstlenir. Bu alandaki cerrahi işlemler, hastalığın niteliğine göre planlı olarak uygulanabildiği gibi, yaşamı tehdit eden acil durumlarda da hızlı ve etkili müdahaleleri kapsar. Kalbin kendisine, kalp kapakçıklarına, ana damar sistemine ve periferik damarlara yönelik yapılan cerrahi operasyonlar, yüksek düzeyde uzmanlık, deneyim ve teknolojik altyapı gerektirir.
KVC cerrahları, klasik açık kalp cerrahisinin yanı sıra minimal invaziv yöntemleri, endovasküler teknikleri ve yapay kalp destek sistemlerini de başarıyla uygular. Gelişmiş görüntüleme sistemleri, multidisipliner vaka yönetimi ve yoğun bakım desteği ile bu operasyonlar yüksek başarı oranlarıyla gerçekleştirilir.
Kalp ve Damar Cerrahisi bölümünün sıklıkla uyguladığı başlıca cerrahi işlemler şunlardır:
Koroner Arter Bypass Greftleme (CABG): Kalp damarlarında oluşan tıkanıklıkların, vücudun başka damarları (safen ven, IMA) ile bypass edilerek kan akışının yeniden sağlanması.
Kapak Cerrahileri (Onarım ve Değişim): Mitral, aort, triküspit ve pulmoner kapaklardaki darlık veya yetmezliğin giderilmesi için cerrahi kapak onarımı veya mekanik/biyolojik kapak replasmanı.
Aort Anevrizması Cerrahisi: Torasik veya abdominal aortta gelişen anevrizmaların, genişleyen damar bölgesinin çıkarılarak greft ile değiştirilmesi.
Aort Diseksiyonu Cerrahisi: Aort duvarının yırtıldığı acil durumlarda, yırtılan bölümün greftle onarılması veya değiştirilmesi.
Kalp Nakli: Son evre kalp yetmezliği olan hastalara, beyin ölümü gerçekleşmiş donörlerden alınan kalbin nakledilmesi.
Sol Ventrikül Destek Cihazı (LVAD) ve BiVAD İmplantasyonu: Kalbin pompa gücünü desteklemek amacıyla sol veya her iki karıncığa mekanik destek cihazlarının yerleştirilmesi.
Kalp Tümörü Rezeksiyonu: Kalpte gelişen primer (örn. miksoma) veya metastatik tümörlerin cerrahi olarak çıkarılması.
Perikardiektomi: Kronik konstriktif perikardit ya da tekrarlayan perikardiyal efüzyon durumlarında perikardın cerrahi olarak alınması.
Tamponad Cerrahisi (Perikardiyal Pencerelenme): Kalp etrafında sıvı birikimi sonucu gelişen tamponad durumlarında sıvının cerrahi olarak boşaltılması.
Kalp Anevrizma Rezeksiyonu (Sol Ventrikül Rekonstrüksiyonu): Myokard enfarktüsüne bağlı gelişen ventrikül duvarı balonlaşmasının cerrahi olarak çıkarılması.
Pulmoner Embolektomi: Akciğer arterlerinde büyük pıhtı oluştuğunda, bu pıhtıların açık cerrahi ile çıkarılması.
Enfektif Endokardit Cerrahisi: Kalp kapaklarında oluşan enfeksiyon nedeniyle hasar gören yapıların temizlenerek yeni kapakla değiştirilmesi.
Konjenital Kalp Hastalıklarının Onarımı: Doğumsal kalp defektlerinin (ASD, VSD, Fallot Tetralojisi vb.) cerrahi düzeltmesi.
Karotis Endarterektomi: Boyun damarlarında (karotis arter) biriken aterosklerotik plakların çıkarılarak beyin kan akışının yeniden sağlanması.
Periferik Arter Bypass Cerrahisi: Bacak, kol veya böbrek gibi organlara giden damarların tıkanıklığında, kan akışını sağlamak için alternatif yol oluşturulması.
Varis Cerrahisi (Stripping): Yüzeyel venöz sistemdeki yetmezliğin cerrahi olarak çıkarılması.
Hemodiyaliz Erişim Cerrahisi (AV Fistül / Greft): Diyaliz hastaları için uzun vadeli damar erişimi sağlayan cerrahi bağlantıların oluşturulması.
Pacemaker (Kalp Pili) ve ICD Yerleştirme: Ritim bozukluklarını düzenlemek amacıyla kalıcı kalp pili veya şok cihazlarının cerrahi olarak implante edilmesi.
Cihaz Revizyonları ve Batarya Değişimi: Kalp pili veya defibrilatör cihazlarının batarya değişimi veya yeniden pozisyonlandırılması.
ECMO Kanülasyonu (Cerrahi Yaklaşım): ECMO cihazı kullanımı için büyük damar kanülasyonlarının açık cerrahi ile yerleştirilmesi.
Gaziosmanpaşa Hastanesi’nin Kalp ve Damar Cerrahisi (KVC) tecrübesi ve yetkinliği
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi, Kalp ve Damar Cerrahisi alanında sunduğu nitelikli sağlık hizmeti, deneyimli akademik kadrosu ve yüksek teknolojiye sahip alt yapısıyla, İstanbul’un önde gelen kalp merkezlerinden biridir. Hastanemiz, basit damar müdahalelerinden ileri düzey kalp nakli ve yapay kalp destek sistemlerine kadar uzanan geniş bir cerrahi spektrumda hizmet sunmaktadır.
Koroner arter hastalığı, kalp kapak hastalıkları, aort anevrizmaları, konjenital kalp anomalileri, ritim bozuklukları ve periferik damar hastalıklarının cerrahi tedavisinde, yüksek başarı oranlarına sahip cerrahlarımız, her hastaya özel tedavi planı oluşturarak, güncel kılavuzlara ve etik ilkelere uygun bir yaklaşım benimsemektedir.
Uygulamalarımız, uluslararası kabul görmüş bilimsel kaynaklara dayanmaktadır. Klinik kararlarımızda; Amerikan Kalp Birliği (American Heart Association - AHA), Avrupa Kardiyoloji Derneği (European Society of Cardiology - ESC) ve Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği tarafından yayınlanan rehberler esas alınmakta, hastalara en güncel ve en güvenilir tedavi seçenekleri sunulmaktadır.
Kalp yetmezliği hastaları için kalp nakli ve LVAD (sol ventrikül destek cihazı) uygulamaları gibi ileri düzey cerrahi işlemler, multidisipliner bir ekip eşliğinde planlanmakta ve uygulanmaktadır. Ayrıca ECMO, TAVI gibi yaşam destekleyici veya minimal invaziv girişimsel işlemlerle, cerrahi risk taşıyan hasta gruplarında dahi güvenli çözümler sunulmaktadır.
Hastanemizde yer alan hibrit ameliyathaneler, 7/24 açık kalp cerrahisi yoğun bakım ünitesi, kardiyak anestezi ve yoğun bakım uzmanları ile desteklenen operasyon sonrası takip süreçleri; hasta güvenliği, hızlı iyileşme ve düşük komplikasyon oranları açısından büyük avantaj sağlamaktadır.
İstanbul’un yanı sıra Marmara Bölgesi’nden ve Türkiye’nin dört bir yanından gelen hastalar tarafından tercih edilen Gaziosmanpaşa Hastanesi, sunduğu akademik düzeyde sağlık hizmetiyle bölgesel bir referans merkezi konumundadır.
Kalp sağlığı söz konusu olduğunda, tecrübe, teknoloji ve titizlik bir araya gelmelidir. Biz de Gaziosmanpaşa Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Kliniği olarak, hastalarımıza uzun vadeli sağlık ve güven sunmak için bu üç unsuru bir arada sunmaya devam ediyoruz.
